Bir sürücünün başına gelebilecek en kötü durumlardan bir tanesi olan radyatör hortumu patlaması sebebi nedir? Radyatör hortumu neden patlar? Radyatörün hortum patlatma nedenleri nelerdir gibi sorulara yanıt arayacağız.
Otomobillerin motorunda muazzam bir sıcaklık meydana gelir. Eğer bu sıcaklık soğutulamazsa aracınızın motoru kısa süre içinde hararet nedeniyle önce conta yakar daha sonra yatak sarar. Bunu önlemek için üreticiler motor soğutma sistemini icat etmişlerdir. Motor suyu soğutma sistemi radyatör, fan ve fan motorundan oluşmaktadır. Motor ile arasında su geçişlerini sağlamak için radyatör hortumu adı verilen boru vardır. Bu hortum sağlam kauçuk malzemeden yapılmıştır. Yüksek basınca ve sıcaklığa dayanıklı olan bu hortum patladığı zaman aracınızın soğutma sisteminde ciddi sorun var demektir.
Patlak Radyatör Hortumu
İlginizi Çekebilir: Radyatör Hortumu Neden Şişer?
Radyatör Hortumu Neden Patlar?
Aracınız radyatör hortumu patlattıysa soğuma sisteminde basınç var demektir. Bu basına neden olan şeyi en kısa sürece bulmak zorundasınız. Çünkü patlayan hortumu değiştiresiniz bile yüksek basınç nedeniyle kısa süre sonra yeniden patlayacaktır. Aracın motorunda ve radyatörde yüksek basınca neden olan şeylere bakacak olursak.
Patlamak Üzere Olan ve Şişmiş Radyatör Hortumu
1- Üst Kapak Contasının Yanık Olması
Motor bloğu ile üst kapak arasında bulunan ve sızdırmazlık sağlayan parçaya üst kapak contası adı verilir. Diğer adıyla silindir kapak contası denilen bu parçanın görevi motor yağı ile suyunun birbirine karışmasını engellemek ve suyun yanma odasına girişinin önüne geçmektir. Genelde motor yüksek hararete maruz kaldığı zaman yanar ve suyun yanma odasına girmesine neden olur. Üst kapak contası yandığı zaman aracınızın soğutma sisteminde yüksek basınca neden olur. Eğer conta kısa zaman içerisinde değiştirilmezse hortum patlamasına neden olabilir. (Ayrıca Bkz: Conta Yakan Araba Nasıl Anlaşılır?)
2- Radyatör Kapağı Arızası
Bazı otomobillerin radyatörünün üstünde kapak bulunmaktadır. Pek çok kişi bu kapağın sadece radyatöre su eklemekle görevli olduğunu düşünür. Ancak önemli bir görevi radyatörde oluşan basıncı yedek su kabı olarak bilinen genleşme tankına göndermesidir. Radyatörde basınç arttıkça kapağın altında bulunan yaylı valf yukarı doğru kalkar ve genişleyen suyun fazlasının genleşme kabına geçmesini sağlar. Eğer radyatör kapağı arıza yaparsa valf yukarı kalkmaz ve sistem içerisinde basınç oluşur. Sonucunda ise daha fazla dayanamayan radyatör hortumu patlayabilir.
3- Radyatörün Tıkalı Olması
Otomobillerin radyatörü bakır veya alüminyumdan yapılmıştır. Radyatör içerisinde ince su kanalları bulunmaktadır. Sürücüler özellikle yaz aylarında şebeke suyu kullanırlar. Çeşme suyu radyatörde hem paslanmaya neden olur hem de kireçlenmeye. Bu durumda aracınızın radyatörü tıkanabilir. Tıkalı radyatör, yüksek basınç oluşturacağı için hortumlarda şişme ve patlamaya neden olabilir.
4- Fan Arızası
Motorda ısınan su soğutulmak üzere radyatöre gönderilir. Radyatörde oluşan sıcaklığın oradan uzaklaştırılması için fan kullanılır. Fanın çalışması için gerekli dereceği ölçen parçaya ise fan müşürü adı verilir. Eğer fan çalışmazsa veya fan müşürü arıza yaparsa radyatör içerisindeki su aşırı ısınır. Ortaya çıkan buhar yüksek basınç oluşturur ve hortumun patlamasına neden olur.
5- Motor Bloğunda ve Üst Kapakta Çatlak Olması
Radyatör hortumu patlatmanın en maliyetli sebebi diyebiliriz. Motor bloğunda veya üst kapakta meydana gelen çatlak yüksek sıcaklığa neden olabilir. Blok içerisinde basınç soğutma sistemine geçebilir. Bu durumda hortumda oluşacak basınç patlamaya neden olabilir. Ayrıca aracınız sürekli hararet yapar.
6- Devirdaim Su Pompası Arızası
Soğutma sisteminin en önemli parçalarından bir tanesi olan devirdaim pompası motor ile radyatör arasında su akışını sağlamakla görevlidir. Bazı markalarda triger kayışı bazı markalarda ise V kayışı tarafından döndürülür. İçerisinde suyun sirkülasyon yapması için türbin vardır. Su pompası olarak bilinen bu parça bozulduğu zaman suyun dolaşımı durur. Soğutulamayan su yüksek basınca neden olur.
7- Termostat Arızası
Termostat otomobillerde çok önemli rol oynar. Motor ilk çalıştığı zaman normal çalışma sıcaklığı olan 90 dereceye gelene kadar termostat kapalı durumdadır. Su sıcaklığı 90° C olduğu zaman termostat açılır ve suyun radyatöre geçişine izin verilir. Ancak termostat kapalı konumda arıza yaparsa su soğutulamaz ve motor içerisinde yüksek basınca neden olur. Bunun sonucunda aracınızda hortum patlama olmasına neden olabilir.
8- Hortumun Eskimesi veya Kalitesiz Olması
Radyatör hortumu sağlam ve içerisinde teller bulunan kauçuktan yapılmıştır. Ancak bazı hortumlar o kadar kalitesizdir ki en ufak basınca bile dayanamaz. Hatta radyatörün normal basıncında bile patlayabilmektedir. Bu sebeple aracınızın radyatör hortumu değiştirirken mutlaka kaliteli olanının tercih etmelisiniz.